پاورپوینت مرجع شناسی و روش تحقیق -رشته زبان و ادبیات فارسی

بسم الله الرحمن الرحیم

نام درس: مرجع شناسی و روش تحقیق (رشته زبان و ادبیات فارسی)

تعداد واحد: 2

هدف کلی

آشنایی با نحوه یافتن اطلاعات در کتاب خانه و آشنایی با کتب مرجع و شیوه تنظیم رساله

مطالب مندرج

مقدمه

فصل اول: کتاب و کتاب شناسی

فصل دوم: شناسایی مراجع

فصل سوم: تهیه و تنظیم رساله پژوهشی

چکیده مقدمه- ق 1

مقدمه: مرجع شناسی نه هنر است و نه علم، بلکه وسیله ای است در شناخت سوابق موضوع و چگونگی رسیدن به سوابق موضوع. نه روش خاصی دارد، نه قواعد طبقه بندی شده ای، اما به مرجع شناسی نیاز دارد.

چکیده مقدمه- ق 2

در هنگام مطالعه به اشکالات عام (معنی واژه، نام خاص شخص یا مکان، اصطلاح ادبی، فلسفی) یا موضوعات خاص (سبک، وزن، صنایع لفظی و بدیهی ...) روبرو می شویم، که این مشکلات با مراجعه به افراد متخصص و کتاب های مرجع حل می شود.

چکیده مقدمه- ق 3

عیوب مراجعه به اشخاص:

1- شخص متخصص ممکن است دچار فراموشی و خلط موضوع شده باشد یا بد فهمیده باشد.

2- هیچکس قادر نیست تمام محتوای یک لغتنامه را در ذهن خود نگه دارد.

چکیده مقدمه- ق 4

راه حل:

1- مراجعه به بخش مرجع (رفرانس) هر کتابخانه

2- تهیه کتاب شناسی کار

چکیده مقدمه- ق 5

مراحل کار:

1- تهیه فهرست موضوعی (نام آثار)

2- مراجعه به آثار و سنجش کیفیت آن از نظر علمی

چکیده مقدمه- ق 6

مهمترین قسمت کار پژوهش؛ تشخیص مراجع مادر (اصلی) است. این کار را می توان از تعداد اتکای مولفان به این آثار متوجه شد.

چکیده مقدمه- ق 7

یکی از نمونه های مرجع مادر در حافظ شناسی، کتاب مقدمه بر مکتب حافظ شناسی دکتر منوچهر مرتضوی است. هر دوره ای می تواند یکی از این گونه مراجع مادر داشته باشد.

چکیده مقدمه- ق 8

در کنار استمداد از کتاب ها، نباید از دانشمندان غافل بود. شناخت نامهایی نظیر: فروزانفر، معین، مینوی، نفیسی، زرین کوب، قزوینی و ...، پژوهنده را به آثارشان رهنمون می سازد.

چکیده مقدمه- ق 9

در پژوهش از بزرگان مستشرق نظیر: نیکلسون، هانری ماسه، ژول مول، مینورسکی، تولدکه، ولف، گیرشمن، راولینسون، ریتر، روزن، روکرت، ریو، فلوگل و ... نباید غافل بود.

چکیده مقدمه- ق 10

مرجع شناسی هدفش شناخت پاره ای از آثار و احیانا نامها در زمینه تحقیقات ادبی است تا فهم صحیح آثار و متون ادبی و کشف رموز و دقایق آنرا آسان می سازد.

چکیده مقدمه- ق 11

هر نوشته ای دارای دو جز است:

1- استنباط، قضاوت، استنتاج خودِ نویسنده

2- آثاری که نویسنده برای قوت بخشیدن به پژوهش ها از آنها استفاده کرده است.

فصل اول- ق1

کتاب و کتاب شناسی

تعریف کتاب: مجموعه نوشته هایی که بر حول محور موضوعی واحد تدارک دیده شده و به صورت چاپی در اختیار خوانندگان قرار گرفته است.

فصل اول- ق2

تدوین کتاب: گاه ممکن است کتاب مجموعه ای از مقالات مستقلی باشد که در کل زیر مجموعه عنوانی کلی تر است و در کتابی واحد گرد آمده، یا بخش های متعدد و جداگانه از یک رمان: بهشت گمشده

فصل اول- ق3

شناسنامه کتاب: هویت رسمی کتاب در آن تثبیت شده است و شامل:

نام کتاب، نام مولف (نام مترجم اگر کتاب ترجمه شده باشد)، نام ناشر، شماره چاپ، مشخصات مرکز لیتوگرافی

فصل اول- ق4

شناسنامه کتاب (ادامه): چاپ و صحافی، شمارگان، بهای کتاب، گاه نام ویرایشگر، صفحه آرا، طراح، نمونه خوان، مرکز حروفچینی، در سالهای اخیر ISBN، شماره استاندارد بین الملل و برگه فهرست نویسی کتابخانه ملی ایران درج می شود.

فصل اول- ق5

شابک:

خلاصه ای است از: شماره استاندارد بین المللی کتاب

فصل اول- ق6

شکل ظاهری کتاب شامل:

1- روی جلد

2- پشت جلد

3- عطف

4- قطع

فصل اول- ق7

جلدهای ضخیم را «گالینکور» و جلدهای نازک را «شمیز» گویند. جلد شمیز روکشی پلاستیک دارد که به آن «سلیفون» می گویند.

فصل اول- ق8